System i rozkład czasu pracy wraz z obowiązującymi okresami odpoczynku regulują ściśle przepisy Kodeksu Pracy. Według prawa, wszystkim pracownikom pracującym w wymiarze co najmniej 6- godzinnym przysługuje 15 minut przerwy, przy czym przez pracownika rozumie się osobę zatrudnioną na umowę o pracę. Wiele osób zastanawia się ile przerw w pracy przysługuje na 10 lub 12 godzin. Niestety wymiar czasowy odpoczynku w tym wypadku jest taki sam jak przy 6 lub 8 godzinach pracy, czyli trwa 15 minut. Ustawową przerwę w pracy określa się mianem śniadaniowej, chociaż to pracodawca decyduje, kiedy pracownik może z niej skorzystać, jednak musi to być w trakcie trwania pracy. To znaczy, że nie można z niej zrezygnować na poczet przychodzenia późniejszego do pracy lub kończenia jej 15 minut wcześniej. Jeśli pracodawca nie ustali godziny, w której obowiązuje przerwa, pracownik może z niej skorzystać w dowolnym momencie.
Ile przerw w pracy?
Ponieważ 15 minut to za mało, aby móc przygotować sobie posiłek i zjeść go w spokoju, prawo przewiduje możliwość wprowadzenia dodatkowej bezpłatnej przerwy trwającej maksymalnie 60 minut . Nie wlicza jej się do czasu pracy i musi o niej zadecydować pracodawca. W przypadku pracy przed ekranem komputera prawo, w ramach zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przewiduje 5 minut przerwy dodatkowej po każdej przepracowanej godzinie przed monitorem. Przy czym tych przerw nie można łączyć w jedną dłuższą.
Matki karmiące mogą skorzystać z dodatkowych przerw jeśli pracują co najmniej 4 godziny. Przysługuje im w tym wypadku 30 minut przerwy, zaś już powyżej 6-godzinnego systemu pracy aż 2 przerwy, a każda po 30 minut. Matki karmiące dwoje dzieci mogą wykorzystać taką samą liczbę przerw, z tymże trwające po 45 minut każda. Dodatkowe 15 minut przerwy przysługuje pracownikom niepełnosprawnym. Dzięki niej mogą zregenerować siły albo poświęcić ten czas na gimnastykę usprawniającą.
Pracownicy niepełnoletni
Pracownikom młodocianym, czyli niepełnoletnim, którzy ukończyli 15 rok życia, pracującym co najmniej 4,5 godziny przysługuje łącznie 30 minut przerwy wliczanej do czasu pracy.
Poza tym ustawodawca przewiduje, że w pracy fizycznej zagrażającej zdrowiu, monotonnej, w trudnych lub uciążliwych warunkach, a także w ustalonym tempie, pracodawca powinien wydłużyć przerwę wliczaną do czasu pracy. Jednak przepisy nieprecyzyjnie określają, które zawody powinny być tym przepisem objęte, w związku z tym pracodawcy chętnie unikają tego obowiązku.
